Vôi bột Dolomite là khoáng chất được sử dụng rất phổ biến trong ngành thủy sản giúp ổn định độ pH, tiêu diệt mầm bệnh, loại bỏ các loại khí độc, cải tạo và nâng cao chất lượng nước trong ao. Trong bài viết này, chúng ta sẽ giải đáp những thắc mắc và cung cấp cho bạn thểm nhiều kiến thức quan trọng về Dolomite để bạn hiểu rõ hơn về công dụng và cách sử dụng Dolomite trong ngành thuỷ sản đặc biệt là nuôi tôm và ốc bươu đen.
Hình ảnh vôi Dolomite đen
Vôi Dolomite là gì?
Dolomite là khoáng vật phổ biến, có thành phần hóa học là CaMg(CO3)2, là một loại đá giàu carbonat, được tạo ra bởi các khoáng vật dolomit và calcit, trong đó các khoáng vật dolomit chiếm số lượng lớn.
Khoảng pH thích hợp cho nuôi tôm 7,8 - 8,5. Nếu pH > 9 thì khác Anomium (NH4+) sẽ chuyển thành Amonia (NH3) ảnh hưởng đến tôm. Khi pH < 6,5 thì các kim loại nặng (Fe, Cu, Hg, Pb...) dưới nền đáy ao sẽ giải phóng vào nước gây độc cho tôm. Đồng thời, pH thấp sẽ giảm sự tích trữ khoáng trong tôm, gây hiện tượng mềm vỏ khi lột xác.
Cần duy trì pH 7,8 - 8,2 và biên độ dao động trong ngày của pH nhỏ hơn 0,3 là tối ưu nhất. Lượng CO2 sinh ra phụ thuộc vào khối lượng tôm nuôi, pH càng thấp thì càng tăng tính hoà tan của C02 trong nước, làm axit hoá nước. Tổng độ kiềm của nước là năng lực hệ đêm của nước trong việc trung hoà các axit bởi các bazo (HCO3, CO3- và OH-).
Độ kiềm nước càng thấp thì biến động pH càng lớn. Nếu độ kiềm xuống thấp sẽ làm pH biến động lớn trong ngày, gây stress (sốc) và chết tôm.
Lợi ích của vôi Dolomite trong ao nuôi tôm
Mức độ axit hay độ pH đóng một vai trò quan trọng trong sự ổn định sinh lý và trao đổi chất của tôm. Khoảng pH thích hợp cho nuôi tôm 7,8 - 8,5 nếu pH > 9 thì khác Anomium (NH4+) sẽ chuyển thành Amonia (NH3) ảnh hưởng đến tôm. Khi pH < 6,5 thì các kim loại nặng (Fe, Cu, Hg, Pb...) dưới nền đáy ao sẽ giải phóng vào nước gây độc cho tôm. Đồng thời, pH thấp sẽ giảm sự tích trữ khoáng trong tôm, gây hiện tượng mềm vỏ khi lột xác.
Cần duy trì pH 7,8 - 8,2 và biên độ dao động trong ngày của pH nhỏ hơn 0,3 là tối ưu nhất. Lượng CO2 sinh ra phụ thuộc vào khối lượng tôm nuôi, pH càng thấp thì càng tăng tính hoà tan của C02 trong nước, làm axit hoá nước. Tổng độ kiềm của nước là năng lực hệ đêm của nước trong việc trung hoà các axit bởi các bazo (HCO3, CO3- và OH-). Độ kiềm nước càng thấp thì biến động pH càng lớn. Nếu độ kiềm xuống thấp sẽ làm pH biến động lớn trong ngày, gây stress (sốc) và chết tôm. Vì vậy, người nuôi tôm phải liên tục duy trì độ pH của nước ao nuôi tôm để duy trì điều kiện tối ưu. Một cách để làm điều này là thêm vôi dolomite khi cần thiết.
Vôi Dolomitic chủ yếu có chức năng tăng độ pH trong cả nước và đất. Vôi dolomite hoạt động bằng cách liên kết các ion hydro (H), do đó làm giảm nồng độ axit trong nước và đất. Vôi Dolomite có thể được thêm trực tiếp vào nước, rắc lên đất hoặc trộn vào thức ăn cho tôm. Đây là những thông tin chi tiết:
Tăng độ kiềm
Lợi ích đầu tiên của vôi dolomite đối với ao nuôi tôm là làm tăng độ kiềm của ao nuôi dưới ngưỡng tối ưu. Độ kiềm của nước ao lý tưởng nhất là nằm trong khoảng 130-180 ppm vì nó ảnh hưởng đáng kể đến độ ổn định pH.Sự gia tăng độ kiềm ảnh hưởng đến việc kiểm soát độ pH và nồng độ canxi. Độ kiềm vừa đủ có thể duy trì dao động pH giữa buổi sáng và buổi chiều trong khoảng 0,2 đến 0,5. Thay đổi pH không được vượt quá 0,5. Những thay đổi mạnh mẽ có thể khiến tôm bị sốc và bỏ ăn.
Ổn định độ pH của nước
Một khía cạnh quan trọng của nuôi tôm là duy trì độ pH nước thích hợp. Sự dao động pH đáng kể có thể phá vỡ sự cân bằng sinh học trong môi trường nước và tác động tiêu cực đến sức khỏe tôm. Vôi Dolomite có thể được sử dụng để chống lại sự dao động pH bằng cách hoạt động như chất đệm pH. Nó có thể liên kết các axit có trong nước và ngăn độ pH giảm mạnh.
Cung cấp Canxi và Magiê
Vôi Dolomite cung cấp nguồn canxi và magie cần thiết cho tôm sinh trưởng và phát triển. Canxi rất quan trọng để hình thành vỏ và bộ xương ngoài chắc khỏe, trong khi magiê cần thiết cho các quá trình sinh hóa khác nhau trong cơ thể tôm.
Đẩy nhanh quá trình lột xác
Việc xử lý bằng vôi Dolomite sẽ cung cấp nguồn canxi mà tôm cần trong quá trình lột xác. Tôm càng lột xác thường xuyên thì tốc độ tăng trưởng của chúng càng nhanh. Để hỗ trợ điều này, việc cung cấp đầy đủ khoáng chất, đặc biệt là canxi, là rất quan trọng. Canxi có vai trò trong việc hình thành và làm cứng vỏ tôm mới.
Vôi Dolomite có thể được bón bằng cách rải trực tiếp vào nước hoặc trộn vào thức ăn cho tôm. Nếu bổ sung vào thức ăn, vôi sẽ làm tăng hàm lượng khoáng chất trong thức ăn là nguồn cung cấp canxi tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình lột xác của tôm. Việc điều chỉnh tỷ lệ canxi-phốt pho (Ca/P) trong thức ăn cũng góp phần nâng cao sức khỏe vỏ tôm và hiệu quả sử dụng thức ăn.
Cải thiện chất lượng nước
Việc bổ sung vôi dolomite vào ao nuôi tôm có thể giúp kiểm soát hàm lượng kim loại nặng và chất độc trong nước. Điều này giúp duy trì chất lượng nước tối ưu, từ đó hỗ trợ sức khỏe và sự tăng trưởng của tôm.
Đẩy nhanh quá trình phân hủy chất hữu cơ
Lợi ích chính của vôi dolomite đối với ao nuôi tôm là đẩy nhanh quá trình phân hủy chất hữu cơ, đặc biệt đối với ao có đất có xu hướng chua. Độ chua của đất làm gián đoạn chu trình dinh dưỡng quan trọng.
Trong ao nuôi tôm, đất thường trở nên chua hơn do sự tích tụ chất hữu cơ từ thức ăn thừa và chất thải trao đổi chất của tôm (phân). Điều này có thể dẫn đến giảm năng suất và suy thoái môi trường. Quá trình phân hủy chất hữu cơ cũng trở nên kém tối ưu.
Việc sử dụng vôi dolomite cũng đóng vai trò như một giải pháp cho các ao có nước quá đục, được biểu thị bằng độ trong của nước thấp, đây là dấu hiệu cho thấy tảo phát triển quá mức (tảo nở hoa). Vôi giúp tăng sự thâm nhập của ánh sáng mặt trời vào nước, từ đó cải thiện độ trong của nước. Vôi liên kết phốt phát trong nước, đặc biệt thông qua hàm lượng canxi, làm hạn chế quá trình quang hợp của thực vật phù du. Kết quả là độ pH của nước tăng lên và nồng độ carbon dioxide giảm xuống.
Kiểm soát tảo
Tảo phát triển quá mức có thể dẫn đến giảm chất lượng nước và ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm. Vôi Dolomite có thể giúp kiểm soát sự phát triển quá mức của tảo bằng cách làm giảm lượng chất dinh dưỡng cần thiết cho tảo.
Việc sử dụng vôi dolomite cần được kết hợp với các biện pháp canh tác bền vững như quản lý thức ăn thích hợp, giám sát thường xuyên các thông số nước và quản lý chất thải có trách nhiệm sẽ hỗ trợ hiệu quả của vôi dolomite trong việc duy trì môi trường nuôi trồng lành mạnh.
